معرفی کتاب تست جغرافیا جامع خیلی سبز 1404
این کتاب از نشر خیلی سبز یک منبع جامع و تفصیلی است که به بررسی مخاطرات طبیعی و تأثیرات آنها بر جوامع انسانی میپردازد . در این اثر، انواع مخاطرات طبیعی از جمله زمینلرزه، آتشفشان، سونامی، سیل، زمینلغزش، و خشکسالی معرفی شده و منشأ درونی و بیرونی شکلگیری هر یک به دقت تشریح میشود . کتاب با زبانی شیوا و با مثالهای متعدد، به تشریح این پدیدههای طبیعی و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آنها میپردازد .
ویژگیهای کتاب
این کتاب دارای ویژگیهای آموزشی بارزی است که آن را برای دانشآموزان و علاقهمندان به مباحث جغرافیا بسیار کاربردی میکند. از جمله ویژگیهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• تصویرسازی و نقشههای گویا:
کتاب از نقشههایی مانند «نقشه پهنهبندی خطر لرزهای در ایران» و «مرزهای واگرایی و همگرایی صفحات پوسته زمین» برای درک بهتر مفاهیم استفاده میکند.
• ادغام با مباحث درسی:
• تمرکز بر ایران:
بخشهای قابل توجهی از کتاب به بررسی وضعیت مخاطرات طبیعی در ایران اختصاص یافته است .
• رویکرد مقایسهای:
برخی عوامل مؤثر بر وقوع مخاطرات به صورت مقایسهای بررسی شدهاند، به عنوان مثال، مقایسه عوامل مؤثر در وقوع سیل و زمینلغزش .
• پرسش و پاسخ:
شامل بخشهای پرسش و پاسخ برای تثبیت یادگیری و آمادگی برای آزمونها است .
محتوای کتاب و مباحث پوشش داده شده
کتاب حاضر طیف وسیعی از مباحث مربوط به مخاطرات طبیعی را پوشش میدهد:
۱. مخاطرات طبیعی
• تقسیمبندی:
مخاطرات با منشأ درونی (زمینلرزه، آتشفشان، سونامی) و منشأ بیرونی (سیل، صاعقه، توفان، خشکسالی، بهمن، تگرگ، آتشسوزی در جنگل، تورنادو، هاریکَن، زمینلغزش) .
• پیامدهای کلی:
خسارات اجتماعی و اقتصادی به جوامع .
۲. زمینلرزه
• علت وقوع:
حرکت صفحات پوسته زمین بر روی گوشته نیمه جامد ، از دست دادن مقاومت سنگها در برابر نیروهای واگرا، همگرا و برشی .
• مناطق زلزلهخیز جهان:
کمربند کوهستانی آلپ-هیمالیا و کمربند اطراف اقیانوس آرام.
• ایران و زمینلرزه:
ایران در مرکز کمربند آلپ-هیمالیا قرار دارد و همگرایی صفحات عربستان و اوراسیا عامل اصلی لرزهخیزی آن است .
• نمونههای تاریخی:
اشاره به زمینلرزههای مهم و پرتلفات ایران مانند دشت بیاض، بوئین زهرا، رودبار، بم و طبس .
• مفاهیم:
تفاوت شدت و بزرگی زمینلرزه، مرکز سطحی و کانون زمینلرزه.
۳. سیل
• تعریف و پیامدها:
سرریز شدن آب از بستر رود یا دریاچه به خشکیهای اطراف و آسیب به سکونتگاهها و مزارع .
• آبدهی رود (دبی):
تعریف و واحد آن، تغییرات فصلی آبدهی رودها در ایران.
• علل وقوع:
بارشهای شدید در مدت کوتاه، شکستگی ناگهانی سدها، شکل حوضه آبخیز (حوضه گرد استعداد سیلخیزی بیشتری دارد) .
• عوامل انسانی:
تنگ شدن مجرای رود به دلیل ساخت و ساز یا ریختن نخالهها، از بین رفتن پوشش گیاهی .
۴. زمینلغزش
• تعریف:
مهمترین و خسارتبارترین حرکت دامنهای .
• انواع:
لغزشهای کند و آرام (خزش) و لغزشهای ناگهانی و سریع.
• علل وقوع:
زیربُری رودخانهها در درههای پرشیب ، فعالیتهای انسانی (مانند احداث جاده)، وجود درز و شکاف در دامنه (مانند سنگهای آهکی و گچی) ، زمینلرزه، افزایش وزن روی دامنهها .
• ایران و زمینلغزش:
ایران کشوری کوهستانی با دامنه های مستعد زمینلغزش فراوان است .
۵. خشکسالی
• تعریف و ترسالی:
دوره کمآبی غیرمنتظره و ترسالی به عنوان نقطه مقابل آن .
• علل افزایش خشکسالی در دهههای اخیر:
گرم شدن آب و هوای کره زمین، بینظمی در بارشها ناشی از تغییرات اقلیمی، افزایش جمعیت و مصرف آب، سوءمدیریت و بهرهبرداری نادرست از منابع آبی .
• پیامدها:
کاهش یا از بین رفتن محصولات کشاورزی و بروز قحطی و گرسنگی، مهاجرت ساکنان، از بین رفتن گیاهان و جانوران، کاهش ذخایر آب سطحی و زیرزمینی، افزایش ریزگردها.
• نمونهها:
خشکسالیهای شدید در شرق ایران (۱۳۴۶-۱۳۴۵) و منطقه سیستان.
مناسب چه کسانی است؟
این کتاب به طور خاص برای دانشآموزان دبیرستانی، به ویژه دانشآموزان رشته جغرافیا، که به دنبال فهم عمیقتر از مخاطرات طبیعی و مسائل زیستمحیطی ایران و جهان هستند، مناسب است. ارجاعات مکرر به دروس جغرافیای دهم و یازدهم نشان میدهد که این کتاب میتواند به عنوان یک راهنمای کمکآموزشی یا منبع مطالعه تکمیلی برای آمادگی در امتحانات و افزایش دانش عمومی در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد.
مزایا و نقاط قوت کتاب
• جامعیت:
این کتاب یک دیدگاه جامع نسبت به انواع مخاطرات طبیعی، علل، پیامدها و ویژگیهای آنها ارائه میدهد .
• ارتباط با واقعیت:
با ارائه مثالهای واقعی از ایران و جهان، مفاهیم انتزاعی را برای خواننده ملموس میکند .
• ساختار آموزشی قوی:
استفاده از نقشهها، نمودارها، و پرسشها، فرآیند یادگیری را تسهیل کرده و به تثبیت اطلاعات در ذهن کمک میکند.
• تمرکز بر ایران:
تحلیل وضعیت مخاطرات طبیعی در ایران، این کتاب را به منبعی ارزشمند برای شناخت چالشهای محیطی کشور تبدیل میکند .
• ادغام موضوعی:
ارتباط دادن مباحث مختلف جغرافیا، به خواننده کمک میکند تا درکی یکپارچه از سیستمهای طبیعی و انسانی پیدا کند .
چرا این کتاب را برای مطالعه انتخاب کنیم؟
اگر به دنبال فهم عمیق و کاربردی از مخاطرات طبیعی هستید و میخواهید بدانید که این پدیدهها چگونه زندگی انسانها و محیط زیست را تحت تأثیر قرار میدهند، به خصوص در بستر جغرافیایی ایران، این کتاب یک انتخاب عالی است. با مطالعه این اثر، نه تنها دانش خود را در زمینه جغرافیا افزایش میدهید، بلکه با چالشهای زیستمحیطی و راههای مقابله با آنها نیز آشنا خواهید شد. رویکرد آموزشی و جامعیت مطالب آن، تضمینکننده یک تجربه یادگیری مؤثر و پربار خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید