معرفی کتاب دستگاه های بدن انسان جیبی نشر خیلی سبز 1404
ویژگیهای کتاب
این مجموعه دارای ویژگیهای بارزی است که آن را به یک منبع مطالعاتی ارزشمند تبدیل میکند:
• سازماندهی محتوایی:
مطالب در قالب “فصل” و “گفتار” دستهبندی شدهاند، از جمله فصلهایی مانند گوارش و جذب مواد، تبادلات گازی، گردش مواد در بدن، تنظیم اسمزی، تنظیم عصبی، حواس، دستگاه حرکتی، تنظیم شیمیایی، ایمنی و تولیدمثل.
• تمرکز بر مباحث کلیدی:
بخشهای ویژهای به “نکات تصویری”، “نکته” و “ترکیب” اختصاص داده شدهاند که نشاندهنده رویکردی عمیق و تحلیلی به مطالب است. این بخشها به دانشآموزان کمک میکنند تا ارتباط میان مفاهیم مختلف را درک کنند و نکات مهم را به خاطر بسپارند.
• ارجاع به کتب درسی:
در سرتاسر متن، به صورت مشخص به فصول و پایههای مرتبط در کتب درسی زیستشناسی (مانند زیست دهم – فصل ۶، زیست دهم – فصل ۴، زیست یازدهم – فصل ۱، زیست دهم – فصول ۲ و ۵، زیست یازدهم – فصل ۴) ارجاع داده شده است. این ویژگی به دانشآموزان امکان میدهد تا مطالب را با منابع اصلی خود تطبیق دهند.
• پاسخنامه تشریحی:
وجود یک “پاسخنامه تشریحی” در انتهای کتاب به دانشآموزان کمک میکند تا پاسخهای خود را بررسی کرده و دلایل صحیح یا غلط بودن آنها را درک کنند، که برای خودآموزی و آمادگی امتحانات بسیار مفید است.
محتوای کتاب و مباحث پوشش داده شده
این کتاب طیف وسیعی از مباحث زیستشناسی انسان را پوشش میدهد:
• گوارش و جذب مواد (فصل 1):
مفهوم جذب: تعریف جذب به عنوان ورود مولکولها از غشای سلولهای پوششی دیواره روده به محیط داخلی بدن، با تمرکز بر روده باریک به عنوان محل اصلی جذب، و ذکر جذب محدود در دهان و معده.
ساختار دیواره روده: توضیح چینها، پرزها و ریزپرزها که سطح جذب را افزایش میدهند.
مکانیسمهای جذب: تشریح جذب گلوکز و بیشتر آمینواسیدها از طریق همانتقالی با سدیم و انتشار تسهیلشده. توضیح نقش پمپ سدیم-پتاسیم در ایجاد شیب غلظت لازم.
جذب لیپیدها: فرآیند جذب لیپیدها شامل انتشار، بازتولید در سلولهای پرز، تشکیل کیلو میکرونها (شامل تریگلیسرید، فسفولیپید، کلسترول و پروتئین) و خروج آنها از طریق برونرانی به مویرگ لنفی.
بیماریهای مرتبط: بررسی بیماری سلیاک و تأثیر پروتئین گلوتن بر تخریب پرزها و ریزپرزها و کاهش جذب مواد مغذی.
انواع لیپوپروتئینها: تفاوت بین LDL (کلسترول بیشتر از پروتئین، مضر) و HDL (پروتئین بیشتر از کلسترول، مفید) و عوامل افزایشدهنده LDL.
انواع چربیها: تفاوت بین چربیهای اشباع (فاقد پیوند دوگانه، جامد، مضر) و غیراشباع (دارای پیوند دوگانه، مایع).
روشهای جذب مواد مختلف: جدول جامع انواع مواد (آب، مواد معدنی، کلسیم، آهن، چربی، ویتامینهای محلول در چربی و آب، ویتامین B12) و روشهای جذب آنها (اسمز، انتشار، انتقال فعال، همانتقالی، درونبری).
نقش ویتامینها: اهمیت ویتامین K در انعقاد خون، ویتامین D در جذب کلسیم، و ویتامین A در بینایی.
• گردش مواد در بدن (فصل 3):
ساختار و عملکرد رگها: معرفی دستگاه گردش خون شامل سرخرگها، مویرگها و سیاهرگها.
تفاوت سرخرگ و سیاهرگ: مقایسه دیوارهها (داخلی، میانی، خارجی) و تفاوت ضخامت لایههای عضلانی و پیوندی در سرخرگها و سیاهرگها. توضیح ویژگیهای سرخرگها (گرد بودن، تحمل فشار زیاد، حفره داخلی کوچکتر) و نقش آنها در حفظ پیوستگی جریان خون.
فشار خون و نبض: تعریف فشار خون، فشار بیشینه و کمینه، و ارتباط نبض با انقباض بطن.
مویرگها: ساختار مویرگها به عنوان کوچکترین رگهای بدن، نقش آنها در تبادل مواد و عوامل مؤثر بر این تبادل (دیواره نازک، جریان خون کند، شبکه وسیع).
انواع مویرگها: بررسی مویرگهای پیوسته، منفذدار و ناپیوسته و ویژگیهای هر کدام در اندامهای مختلف (مانند سد خونی-مغزی).
تبادل مواد در مویرگها: فرآیندهای انتشار (از طریق منافذ و غشاء)، درونبری و برونرانی برای پروتئینهای درشت، و جریان تودهای (حاصل فشار تراوشی و فشار اسمزی).
ادم (خیز): علل و عوامل ایجادکننده ادم (افزایش فشار خون مویرگی، کمبود پروتئین خون، مصرف زیاد نمک).
بازگشت خون به قلب در سیاهرگها: توضیح عوامل کمککننده به جریان خون در سیاهرگها (تلمبه عضلات اسکلتی، دریچههای لانه کبوتری، فشار مکشی قفسه سینه).
• دستگاه لنفی:
اجزای دستگاه لنفی: معرفی رگها، مجاری، گرهها و اندامهای لنفی (لوزهها، آپاندیس، طحال، تیموس، مغز استخوان).
وظایف دستگاه لنفی: تصفیه و بازگرداندن آب و مواد به خون، انتقال چربیهای جذب شده، و تجمع لنفوسیتها برای مقابله با عوامل بیماریزا.
• ایمنی (فصل 9):
پاسخهای ایمنی اختصاصی: تفاوت پاسخ اولیه و ثانویه؛ سرعت و شدت بالاتر پاسخ ثانویه و پایداری طولانیتر آن.
واکسیناسیون: توضیح چگونگی عملکرد واکسن در فعال کردن سیستم ایمنی و تولید سلولهای خاطره برای دفاع سریع و شدید در برخوردهای بعدی. ذکر روشهای قدیمی و جدید تولید واکسن (مهندسی ژنتیک) و دلیل تکرار برخی واکسنها.
ایمنی فعال و غیرفعال: مقایسه این دو نوع ایمنی از نظر ورود آنتیژن/پادتن، تحریک سیستم ایمنی، تکثیر لنفوسیتها و پایداری ایمنی.
بیماری ایدز (AIDS): عامل بیماری (ویروس HIV)، دوره نهفتگی، راههای انتقال و راههای عدم انتقال ویروس، و چگونگی آسیب دیدن سیستم ایمنی (حمله به لنفوسیتهای T کمککننده). همچنین تدابیر سیستم ایمنی در برابر HIV.
حساسیت و بیماریهای خودایمنی: توضیح مفهوم تحمل ایمنی، حساسیت (واکنش به مواد بیخطر) و بیماریهای خودایمنی (حمله به سلولهای خودی، مثال دیابت نوع ۱ و اماس).
مناسب چه کسانی است؟
این کتاب به طور خاص برای دانشآموزان پایههای دهم و یازدهم که در حال مطالعه درس زیستشناسی هستند، طراحی شده است. با توجه به عمق و جزئیات مطالب، این مجموعه برای دانشآموزان کنکوری و داوطلبان آزمونهای ورودی دانشگاهها که به دنبال منبعی کامل و دقیق برای تسلط بر مفاهیم زیستشناسی و آمادگی برای سوالات ترکیبی هستند، بسیار مناسب است. همچنین، معلمین زیستشناسی نیز میتوانند از آن به عنوان یک منبع کمک آموزشی استفاده کنند.
مزایا و نقاط قوت کتاب
• جامعیت و پوشش کامل:
کتاب به صورت جامع به مباحث مهم گوارش، گردش خون و ایمنی پرداخته و نکات کلیدی را از چندین فصل زیستشناسی دهم و یازدهم گردآوری کرده است.
• توضیحات تحلیلی و جزئی:
مفاهیم پیچیده مانند مکانیسمهای جذب مواد، جریان تودهای در مویرگها، و پاسخهای ایمنی با جزئیات دقیق و نمودارهای توضیحی (که در منابع اصلی به آنها اشاره شده) ارائه شدهاند.
• ترکیب مباحث:
بخشهای “ترکیب” نشان میدهد که چگونه مفاهیم مختلف از فصول و پایههای گوناگون با هم مرتبط هستند، که برای سوالات ترکیبی کنکور بسیار حیاتی است.
• تمرکز بر نکات کنکوری:
با وجود “نکات” و “نکات تصویری” در هر بخش، کتاب به طور خاص بر مفاهیمی تأکید دارد که اغلب در آزمونها مورد توجه قرار میگیرند.
• ارتباط با زندگی واقعی و بیماریها:
توضیح بیماریهایی مانند سلیاک، افزایش فشار خون، ایدز، حساسیت و بیماریهای خودایمنی، به دانشآموزان کمک میکند تا کاربرد عملی مفاهیم زیستی را درک کنند.
چرا این کتاب را برای مطالعه انتخاب کنیم؟
اگر به دنبال منبعی هستید که مباحث زیستشناسی دهم و یازدهم را به صورت جامع، عمیق و کاربردی آموزش دهد، این کتاب گزینهی ایدهآلی است. با انتخاب این کتاب، شما میتوانید:
• مفاهیم پیچیده را به سادگی درک کنید:
با توضیحات گام به گام و نکات دقیق، حتی دشوارترین مباحث نیز قابل فهم میشوند.
• آمادگی خود را برای آزمونها افزایش دهید:
تمرکز بر نکات مهم و ارتباطات بین فصول، شما را برای هر نوع سوالی آماده میکند.
• تصویری واضح از فرآیندهای زیستی به دست آورید:
استفاده از نمودارها و توضیحات تشریحی (مانند مسیر جذب مواد یا جریان تودهای در مویرگها) به تجسم بهتر مطالب کمک میکند.
• بینش عمیقتری نسبت به سلامت و بیماریها پیدا کنید:
با آشنایی با بیماریهای مرتبط با هر دستگاه، درک شما از اهمیت حفظ سلامت و پیشگیری از بیماریها افزایش مییابد. این کتاب با رویکردی تحلیلی و جزئینگر، ابزاری قدرتمند برای هر دانشآموزی است که میخواهد در زیستشناسی به تسلط و موفقیت واقعی دست یابد.
کتابهای جی بی خیلی سبز برای جمع بندی نهایی واقعا خوبه من تقریبا تمام این کتابهای جی بی رو از ساییتون خرید کردم